E-ticaret, sosyal uzaklaşmanın zorunlu olduğu Koronavirüs döneminde kapanan mağazalarla birlikte önemini bir kez daha ispatladı. Fiziksel temastan kaçınan tüketiciler hızlıca online alışverişe yöneldi. Ancak hızlı bir online alışverişe yönelim olsa da, bir yandan birçok iş yerinin kapanması ile işsiz kesimin artması, bir yandan da evde çalışabilen kesimin belirsizlikler yüzünden zorunlu olmayan harcamalarını kısması, bu dönem için genel e-ticaret hacmindeki düşüşü de beraberinde getirdi. Koronavirüsün genel olarak online satışlardaki büyüme oranları üzerindeki etkileri salgın sürecinin gidişatına ve ne kadar daha uzun süre sosyal mesafenin süreceğine bağlı olarak değişecektir.
Bu blog, bu kısa vadeli diye ümit ettiğimiz salgın döneminde e-ticarette şimdiye ortaya çıkan değişimleri aktaracak. Öncesinde 2019 Türkiye e-ticaret verilerine göz atalım.
2019 Türkiye e-ticaret verileri nasıldı?
E-ticarette artış devam etti
“Dijital Türkiye 2019 E-Ticaret Raporu”na göre, önceki yıl 31,7 milyon olan internetten alışveriş yapanların sayısı 2018’de 7,6 milyon kişi arttı. ABD Doları cinsinden hazırlanan raporda 39,3 milyon kişi geçen yıl internetten 11 milyar 480 milyon dolar tutarında harcama yaptı.
En fazla harcama tatil/seyahat için yapıldı
Online alışverişte en fazla harcama 5 milyar 198 milyon dolar ile tatil/seyahat için yapıldı. Elektrikli ev aletleri, elektronik, cep telefonu gibi ürünlere 2 milyar 61 milyon dolar harcanırken, giyim kuşam için harcanan para 1,3 milyar dolar oldu.
Bu iki e-ticaret kalemini sırasıyla 1 milyar 125 milyon dolar ile oyuncak ve hobi ürünleri, 1 milyar 56 milyon dolar ile mobilya ve aksesuarları, 412 milyon dolar ile yiyecek/içecek , 268 milyon dolar ile video/oyun ve 60 milyon dolar ile dijital müzik izledi.
Yeni dönemin alışveriş alışkanlıkları sıralamayı değiştirecek
Bu yıl e-ticaret alışverişleri 2019 verilerinden farklı olacağa benziyor. Online alışverişte yiyecek/içecek ürünlerinin tüketiminde önemli bir artış göreceğiz. E-ticaret harcamasında başı çeken tatil/seyahat alışverişlerinde ise bu yıl büyük düşüşler görmek çok olası. Hem uluslararası hem yerel seyahat yasakları ve sosyal mesafe zorunluluğunun belirsizliği seyahat ve tatil alışverişlerini başka bahara bırakacak gibi. Koronavirüs döneminin tüketim önceliklerini değiştirmesinden dolayı bu yıl değişen e ticaret trendlerini gözlemlemeye devam edeceğiz. Tüm olumlu ve olumsuz gelişmeler değişimleri beraberinde getirecektir.
Koronavirüs döneminde genel olarak şimdiye kadar gördüğümüz bazı e-ticaret trendlerine başlıklar halinde göz atalım:
1. E-ticarette online alışveriş akını
Sosyal mesafe kurallarına uyma zorunluluğu ve mağazaların kapanması, alışverişi e-ticaret kanalına yönlendirdi. Gıda ve temizlik ürünleri gibi sektörlerde satışlar artıyor. Hatta özellikle kolonya, dezenfektan ve maske gibi bazı ürünlerdeki aşırı talep ürün kıtlıklarına yol açıyor.
2. E-ticaret dağıtım ve tedarik zinciri endişeleri
Salgın endişesiyle bir anda artan talep, başlarda arzın talebi karşılayamayacağına dair bir endişeye neden oldu. Çin’deki Koronavirüs salgınının ilk günlerinde başlayan tedarik zincirindeki aksaklıklar envanter ve teslimat sürelerini etkiledi. Ülkemizde de tedarik ve teslimat süreleri sürece uyum sağlamak için kısa bir dönem sarsıldı ancak şu an çok büyük sorunlar yaşanmıyor. Ufak gecikmelerle de olsa ürünler sahiplerini buluyor.
3. E-ticaret siparişlerini duraklatma
Evde kalma zamanının giderek uzaması temel ihtiyaç olmayan ürünlerin satışını ve dağıtımını durduruyor ve kimi markaların durumunu daha da karmaşık hale getiriyor. Örneğin bazı şirketler online satışlarını durdurdu. Türkiye’de LCW, Mavi Jeans ve Twigy satışlarını durduran markalar arasında.
4. Zorunlu ürünler için önceliklendirme
Bu dönem tüketicilerin ihtiyaçlarının önceliklendirilmesine bağlı olarak tedarik süreçlerinde de değişimleri gerekli kıldı. Örneğin; dünyanın en büyük e-ticaret sitesi ve en değerli şirketlerin biri olan Amazon, bu dönemde depolarını öncelikli ürünlere ayırdı ve *FBA’ya sınır koydu. Tıbbi malzeme gibi artan talepleri karşılamak için 23 Mart’ta bu tür ürünlerin depolarına gönderilmesine öncelik vereceğini doğruladı. Önceliklendirilen diğer ürün kategorileri arasında bebek ürünleri, sağlık ve ev, güzellik ve kişisel bakım, bakkal ve evcil hayvan gereçleri bulunmaktadır.
* FBA sistemi, kendi ürettiğiniz ya da başka ülkelerden satın aldığınız ürünleri Amazon’un deposuna göndererek, satışını buradan gerçekleştirebileceğiniz bir e ticaret yöntemi.5. Teslimat şekli ve ürün çeşitlendirme
Hızla değişen tüketici yaşam tarzı ve alışveriş alışkanlıkları karşısında, işletmeler rekabetçi kalabilmek için hızlı bir şekilde değişmek zorunda kaldılar.
Bazı e-ticaret satıcıları, tüketici taleplerini karşılamak için ürün kalemlerine sabun ve diğer hijyen ürünleri, tıbbi malzemeler ve kişisel bakımla ilgili ürünler ekliyor. Bazıları lojistik ve kargo yoğunluğunu azaltmak için yeni teslimat şekilleri benimsiyor. Örneğin Migros, sanal market uygulamasına en yakın mağazada teslimat seçeneği getirdi. Böylelikle hem ürün temasını hem marketteki kişi sayısını azaltıyor bir yandan da kargo mobilitesini azaltıyor.
6. Çevrimiçi yiyecek satın alma yükselişi
Koronavirüs e ticaret trendlerinde en çok öne çıkan değişim gıdanın online alışverişteki payının önemli derecede artması oldu. Sosyal uzaklaşma ile çevrimiçi gıda ürünleri alışverişi hızla artıyor ve Koronavirüs öncesindeki çoğunluk demografilerinin dışında online marketler yeni müşteriler kazanıyor.
Peki halen online alışverişin az da olsa devam ettiği perakende sektöründe markalar ne yapmalı? Şu yazıya göz atın: E-ticaret Stratejinizi Değişen Dünyaya Uyarlamak için 9 İpucu
Sizi en hızlı şekilde iyi bir müşteri deneyimi sunacağınız kesintisiz e-ticaret alt yapısına geçirebiliriz. Hemen bize ulaşın.
